Công nghiệp Việt Nam 2025: Cơ hội bứt phá trong chuỗi giá trị toàn cầu

Công nghiệp tăng trưởng vững chắc, hạ tầng bứt phá

Năm 2025 được xem là một trong những giai đoạn khởi sắc nhất của công nghiệp Việt Nam trong thập kỷ qua. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) bảy tháng đầu năm đã tăng 8,6% so với cùng kỳ, riêng tháng 7 đạt mức tăng 8,5%. Trong quý I, giá trị gia tăng toàn ngành công nghiệp tăng 7,32%, đóng góp 2,39 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP.

Theo ông Chu Việt Cường – Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển công nghiệp (IDC), Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương, những con số này phản ánh rõ ràng sự ổn định và sức bật của khu vực sản xuất, cho thấy niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư và doanh nghiệp đối với thị trường Việt Nam.

Song song với đó, hạ tầng đang bước vào giai đoạn bứt phá mới. Chính phủ đã xác định giai đoạn 2025 – 2030 là thời kỳ tăng tốc mạnh mẽ trong đầu tư hạ tầng trọng điểm. Các dự án then chốt như cao tốc Bắc – Nam, các tuyến vành đai 3 và 4 của Hà Nội và TP.HCM, hệ thống metro, sân bay quốc tế Long Thành hay kế hoạch đường sắt cao tốc đều đang được ưu tiên triển khai. Ở lĩnh vực logistics, hạ tầng cảng biển và kho bãi cũng được nâng cấp toàn diện, nhằm đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu ngày càng tăng.

Ngành xây dựng và hạ tầng vốn giữ vai trò nền tảng cho phát triển công nghiệp và hiện đóng góp khoảng 8% GDP và được dự báo duy trì tăng trưởng 8,5 – 9,5% trong giai đoạn 2024 – 2025. Doanh thu, lợi nhuận của ngành này đã tăng mạnh trong năm 2024 và tiếp tục duy trì xu hướng tích cực sang năm 2025.

Thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam tiếp tục mở rộng với tốc độ nhanh. Tính đến quý III/2024, tổng quỹ đất công nghiệp tại miền Bắc đã đạt 16.700 ha, tăng 16% so với cùng kỳ năm trước. Giá thuê trung bình đạt 130 USD/m², tăng 5,7%, trong khi một số địa phương ghi nhận mức tăng tới 10%.

Diện tích và giá thuê đất gia tăng phản ánh nhu cầu mạnh mẽ của các nhà đầu tư quốc tế đối với các khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao tại Việt Nam.

Bên cạnh hạ tầng vật chất, Chính phủ cũng đẩy mạnh xây dựng hạ tầng số như một trụ cột quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Mục tiêu đến năm 2025 là phổ cập cáp quang đến từng hộ gia đình, phủ sóng 5G toàn bộ các tỉnh, thành phố, khu công nghệ cao, trung tâm nghiên cứu, cảng và sân bay quốc tế. Với tốc độ này, kinh tế số dự kiến đóng góp 20% GDP vào năm 2025 và đạt 30% vào năm 2030. Đây là bước đi mang tính chiến lược, giúp Việt Nam không chỉ trở thành trung tâm sản xuất mà còn là điểm đến của các ngành công nghệ cao và đổi mới sáng tạo.

Chính sách ưu đãi đầu tư ngày càng cạnh tranh

Từ ngày 1/7/2025, loạt chính sách mới có hiệu lực, mang đến nhiều quyền lợi thiết thực cho doanh nghiệp.

Theo đó, các ngành nghề công nghệ cao, hạ tầng số, nghiên cứu và phát triển (R&D) cùng các dự án tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế hay vùng khó khăn sẽ được hưởng ưu đãi lớn. Về thuế thu nhập doanh nghiệp, nhà đầu tư được miễn thuế trong bốn năm đầu, giảm 50% trong chín năm tiếp theo. Với các dự án quy mô lớn hoặc đầu tư tại địa bàn đặc biệt khó khăn, mức thuế suất 10% sẽ được áp dụng trong vòng 15 năm.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng được miễn thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị và nguyên liệu chưa thể sản xuất trong nước. Ưu đãi về thuê đất cũng được mở rộng, với thời gian miễn từ 7–15 năm, thậm chí miễn toàn bộ cho dự án công nghệ cao hoặc khu kinh tế trọng điểm. Trong giai đoạn xây dựng, doanh nghiệp có thể được miễn tối đa 3 năm tiền thuê đất, sau đó tiếp tục hưởng giảm 50%. Thời hạn thuê đất được kéo dài tới 70 năm, đảm bảo tính ổn định và lâu dài cho các kế hoạch đầu tư.

Những ưu đãi này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, mà còn góp phần nâng cao sức hút cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực.

>>> Việt Nam là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư quốc tế vào lĩnh vực công nghiệp

>>> SME trước nguy cơ bị bỏ lại phía sau, trợ lực nào để doanh nghiệp nội vượt lên?

Trong năm 2025, nhiều văn bản pháp lý mới cũng đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phát triển công nghiệp hỗ trợ và đổi mới sáng tạo. Nghị định 205/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/9/2025, được xem là “cú hích” chính sách khi tập trung ưu đãi cho các dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ. Doanh nghiệp tham gia lĩnh vực này sẽ được miễn, giảm tiền thuê đất, ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và hỗ trợ pháp lý, qua đó thúc đẩy quá trình tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bên cạnh đó, Nghị định 97/2025/NĐ-CP ban hành vào tháng 5/2025 đưa ra ưu đãi đặc biệt cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Các ưu đãi bao gồm tiếp cận tín dụng ưu đãi, miễn tiền thuê đất và đặc biệt là miễn giấy phép lao động cho chuyên gia nước ngoài. Đây là nỗ lực rõ rệt nhằm thu hút nhân tài, công nghệ và dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Đồng thời, Công văn 634/CT-CS ngày 16/4/2025 cũng đã được ban hành để hướng dẫn chi tiết điều kiện hưởng thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi, đặc biệt hữu ích với các doanh nghiệp thuê xưởng trong khu công nghiệp. Chính sách này không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp quy mô lớn, mà còn tạo cơ hội cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tận dụng ưu đãi của Nhà nước.

Cùng với ưu đãi về vốn và đất đai, Chính phủ cũng đặc biệt quan tâm đến nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua hỗ trợ nghiên cứu – phát triển và đào tạo nguồn nhân lực. Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp sẽ được tiếp cận nền tảng công nghệ, dịch vụ đào tạo, tư vấn và hỗ trợ R&D nhờ hợp tác chặt chẽ với các trường đại học, viện nghiên cứu và các quỹ đổi mới sáng tạo.

Mục tiêu đặt ra là giúp doanh nghiệp tăng kỹ năng chuyên môn, áp dụng công nghệ hiệu quả để giảm chi phí, hạn chế tai nạn lao động và nâng cao năng suất. Đây là bước đi chiến lược nhằm đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Tổng hòa các yếu tố về tăng trưởng công nghiệp, hạ tầng, chính sách ưu đãi và chuyển đổi số cho thấy Việt Nam đang sở hữu lợi thế vượt trội trong khu vực. Những chính sách mới về thuế, đất đai, nhập khẩu, R&D và đào tạo, cùng sự xuất hiện của các nghị định, công văn cụ thể từ năm 2025, khẳng định cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp. Với nền tảng vững chắc này, Việt Nam không chỉ mang đến môi trường đầu tư an toàn, ổn định mà còn mở ra cơ hội vàng cho các doanh nghiệp quốc tế. Giai đoạn 2025 – 2030 hứa hẹn sẽ là thời điểm bứt phá, khi Việt Nam ngày càng tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, khẳng định vị thế trung tâm sản xuất và đổi mới trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương”, ông Chu Việt Cường nhận định.