Cập nhật tình hình pháp luật năm 2022

Năm 2022 là một năm mà có khá nhiều các văn bản pháp luật có hiệu lực thi hành, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh và đầu tư, tuy nhiên không phải nhà đầu tư nào cũng có thể biết được hết tất các luật hay nghị định được sửa đổi. Sau đây, VKI sẽ tổng hợp một số điểm nổi bật về những luật, nghị định có hiệu lực thi hành trong năm 2022.

– Bổ sung đối tượng phải đánh giá sơ bộ tác động môi trường (Điều 29)

Cụ thể, đối tượng phải thực hiện đánh giá sơ bộ tác động môi trường là dự án đầu tư nhóm I.

Trong đó, dự án đầu tư nhóm I là dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao được quy định tại khoản 3 Điều 28.

– Quy định về Giấy phép bảo vệ môi trường

Theo Luật mới, nội dung về Giấy phép môi trường được quy định từ Điều 39 đến Điều 49. Cụ thể, có 03 nhóm quy định thuộc đối tượng phải có Giấy phép môi trường.

Ngoài ra, còn các vấn đề về: nội dung giấy phép môi trường; thẩm quyền cấp giấy phép; căn cứ và thời điểm cấp giấy phép; hồ sơ, trình tự, thủ tục cấp giấy phép; cấp đổi, điều chỉnh, cấp lại, tước quyền sử dụng, thu hồi giấy phép môi trường; quyền, nghĩa vụ của chủ dự án được cấp giấy phép môi trường; trách nhiệm của các cơ quan cấp giấy phép môi trường…

– Sửa đổi nguyên tắc xử phạt hành chính (khoản 2 Điều 1)

Khác với Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 khi vừa quy định nguyên tắc một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm (Điều 3) vừa quy định vi phạm hành chính nhiều lần là tình tiết tăng nặng (Điều 10) thì Luật xử lý vi phạm hành chính sửa đổi năm 2020 chỉ quy định một vài trường hợp vi phạm hành chính nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng 

 “Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm, trừ trường hợp hành vi vi phạm hành chính nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng”.

– Tăng/Bổ sung mức phạt tiền tối đa của một số lĩnh vực như đầu tư, doanh nghiệp, kinh doanh bất động sản,… được quy định cụ thể tại khoản 10 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 (sửa đổi Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012), có thể kể đến như:

+ Phạt tiền đến 500.000.000 đồng: xây dựng; lâm nghiệp; đất đai; kinh doanh bất động sản; (trước đó là 150.000.000 đồng)

+ In; an toàn thông tin mạng mức phạt tiền: tối đa là 100 triệu đồng;

+ Sở hữu trí tuệ mức phạt tiền: tối đa 250 triệu đồng.

– Bổ sung thêm nhiều chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính như: Kiểm toán nhà nước, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp, Thủ trưởng cơ quan quản lý thi hành án thuộc Bộ Quốc phòng.

– Bổ sung nhiều lĩnh vực được sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ để phát hiện vi phạm hành chính tại Điều 64 như: phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, phòng, chống ma túy, phòng, chống tác hại của rượu, bia và lĩnh vực khác do Chính phủ quy định sau khi được sự đồng ý của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 chỉ áp dụng với lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông và bảo vệ môi trường.

– Nghiêm cấm thu tiền môi giới của người lao động (khoản 8 Điều 7).

Hiện nay, Điều 20 Luật Người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng 2006 vẫn cho phép doanh nghiệp thu tiền môi giới của người lao động tuy nhiên đến Luật người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2020 thì hành vi này thì là một trong những hành vi bị nghiêm cấm “8. Thu tiền môi giới của người lao động” 

– Không phải đóng bảo hiểm xã hội hoặc thuế thu nhập cá nhân hai lần

Theo quy định tại Điểm g khoản 1 Điều 6 Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2020 

“g) Không phải đóng bảo hiểm xã hội hoặc thuế thu nhập cá nhân hai lần ở Việt Nam và ở nước tiếp nhận lao động nếu Việt Nam và nước đó đã ký hiệp định về bảo hiểm xã hội hoặc hiệp định tránh đánh thuế hai lần”

Đây là một trong những điểm mới giúp đảm bảo được quyền lợi của người lao động tránh việc bị đánh thuế hai lần. 

Kể từ ngày 01/01/2022, mức lương hưu và mức trợ cấp của họ chính thức được tăng theo Nghị định 108/2021/NĐ-CP của Chính phủ về việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng. Mức tăng sẽ là 7,4% so với mức lương hưu, mức trợ cấp bảo hiểm xã hội của tháng 12/2021. Sau khi thực hiện điều chỉnh theo mức tăng nêu trên, mà mức lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng vẫn thấp hơn 2,5 triệu đồng/tháng, người nghỉ hưu trước năm 1995 còn được tăng thêm với mức như sau:

Tháng 01 năm 2022 cũng là thời điểm rất nhiều quy định mới mà các kế toán cần cập nhật, một trong số chính là các mức phạt liên quan đến hóa đơn theo Nghị định 102/2021/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi các Nghị định xử phạt VPHC lĩnh vực thuế, hóa đơn; hải quan; kinh doanh bảo hiểm, xổ số; quản lý, sử dụng tài sản công…

Theo đó, Nghị định 102/2021/NĐ-CP của Chính phủ đã bổ sung quy định phạt từ 04 – 08 triệu đồng đối với trường hợp lập hóa đơn, nhưng không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc trên hóa đơn theo quy định, trong khi trước đây không có quy định xử phạt về hành vi này.  .

Tương tự, với hành vi làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã lập nhưng chưa khai thuế, Nghị định cũng quy định phạt từ 04 – 08 triệu đồng và các bên phải lập biên bản ghi nhận việc mất, cháy, hỏng hóa đơn. 

“3. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã phát hành, đã mua của cơ quan thuế nhưng chưa lập;

b) Làm mất, cháy, hỏng hoá đơn đã lập (liên giao cho khách hàng) trong quá trình sử dụng, người bán đã kê khai, nộp thuế, có hồ sơ, tài liệu, chứng từ chứng minh việc mua bán hàng hóa, dịch vụ;

Trường hợp người mua làm mất, cháy, hỏng hóa đơn phải có biên bản của người bán và người mua ghi nhận sự việc.

c) Làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã lập nhưng chưa khai thuế;

Các bên liên quan phải lập biên bản ghi nhận việc mất, cháy, hỏng hóa đơn.

4. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã lập, đã khai thuế trong quá trình sử dụng hoặc trong thời gian lưu trữ, trừ trường hợp quy định tại các khoản 1, 2, 3 Điều này.”

Đáng chú ý, Nghị định này đã tăng thời hiệu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa đơn lên 02 năm, thay vì 01 năm như cũ.

Có hiệu lực từ ngày 01/01/2022, Nghị định số 122/2021/NĐ-CP ban hành ngày 28/12/2021 của Chính phủ quy định mức phạt tiền tối đa đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đầu tư và đấu thầu là 300 triệu đồng; lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp là 100 triệu đồng và lĩnh vực quy hoạch là 500 triệu đồng.

Riêng với lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp, mức phạt tiền tối đa tăng từ 30 triệu đồng lên 100 triệu đồng so với trước đây.

Trên đây là một số điểm mới nổi bật của các văn bản pháp luật có hiệu lực trong năm 2022, hi vọng bài viết này sẽ đem lại nhiều thông tin bổ ích cho các nhà đầu tư, các quý khách hàng.